مناسب ترین زمان تعویض روغن موتور و دلیل اهمیت آن

کارکرد روغن موتور

روغن موتور وظیفه خنک کردن و روان کردن اجزای درون موتور را برعهد دارد و موجب کارکرد درست موترو خودروی شما می شود. هرزمان که موتور خودروی شما شروع به کار کردن می کند. اجزای مختلف موتور شروع به تولید کـردن الودگی و کثیفی درون روغن می کند اگر روغن درون موتور نباشد این کثیفی ها موجب رسوب کـردن درون موتور شـده و به تدریج باعث اسیب رسانـدن جدی به موتور خودرو می شود. هر روغن موتور از دو قسمت تشکیل می شود. بخش اول روغن پایه نامیـده می شود و بخش دوم آن افزودنی هایی است که به آن اضافه می شود که روغن موتور را تشکیل می دهد. روغن های موتور دو نوع معمولی و سنتتیک است.

روغن های معمولی روغن هایی است که پایه آنها نفت خام  است اما روغن های سنتتیک روغن هایی است که ساختـه دست انسان و از طریق ماکنیـزه تولید می شود. این روغن موتور های پایه حدود 70 تا 90 درصد کل را تشکیل می دهند و از گاز طبیعی یا نفت خام مشتق می شوند. افزودنی ها بین 10 تا 30 درصد را تشکیل می دهند. آنها شامل مواد شیمیایی هستند که به عنوان شوینده، اصلاح کننده اصطکاک، آنتی اکسیدان ها، بازدارنده های خوردگی و بهبود دهنده های شاخص ویسکوزیته عمل می کنند. روغن موتور همانطور که گفتیم وظبفه روان کاری دارد در این بخش روغن با پوشانـدن قطعات اصلی موتور از ساییـدن و اصطحکاک میان این قطعات جلوگیری می کند. بنابراین روغن یکی از موارد تاثیرگذار در عملکرد لوازم یدکی سوناتا، سراتو، کارنز و سایر خودروها می‌باشد.

اهمیت تعویض روغن موتور در زمان مناسب

دلیل اهمیت تعویض روغن موتور

در این جهان خاکی، هر چیزی که مصرفی باشد، تاریخ انقضا دارد؛ از مواد غذایی و طبیعی گرفته تا مواد صنعتی و شیمیایی مانند لاستیک خودرو و حتی روغن موتور خودرو.

همانطور که در تصویر زیر نیز مشاهده می‌شود، روغن موتورها در قلب خودرو جریان دارند؛ زیرا وظیفه اصلی آن‌ها شامل خنک کردن، تصفیه (پاک کردن)، جلوگیری از آب‌رسانی، و حتی روان کردن موتور است. بنابراین، طبیعی است که پس از مدتی استفاده، خواص اولیه آن‌ها را از دست دهند.

روغن موتور پس از مدتی استفاده، غلظتش افزایش می‌یابد. به خصوص زمانی که روغن، ذرات فلزی یا براده‌های آهنی و یا هر ناخالصی دیگری را از اجزای موتور جذب می‌کند، غلظت آن به‌طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.

وقتی روغن موتور از حالت استاندارد خود که از دست رفته استفاده می‌کند، نه تنها برای خنک‌کردن به‌طور مطلوب کافی نیست، بلکه نمی‌تواند قطعات موتور را به خوبی روان کند. این وضعیت مشابه گرفتگی رگ‌های خونی در بدن انسان است. همانطور که رگ‌های گرفته، فشار زیادی به قلب وارد می‌کنند، روغن موتور نامناسب نیز فشار زیادی به مجموعه پیشرانه خودرو وارد می‌کند؛ فشاری که ممکن است باعث افزایش دما، افزایش اصطکاک قطعات و در نهایت از کار افتادن موتور شود.

بهترین زمان تعویض روغن موتور

تعویض روغن موتورها معمولاً با فاصله هر 5000 کیلومتر یا هر 3 ماه یکبار (هر کدام زودتر) پیشنهاد می‌شود. این حقیقت درست است، اما برای همه خودروها صدق نمی‌کند!

تکنولوژی ساخت موتور، نحوه رانندگی با خودرو و حتی نوع روغن موتور مورد استفاده، در تعیین زمان مناسب تعویض روغن موتور خودرو، بسیار مهم و حیاتی است، به‌طوری‌که برخی تولیدکنندگان خودرو، هر 5000 کیلومتر را معادل هر 6 ماه در نظر می‌گیرند. اما برخی دیگر نیز معتقدند که باید در هر 12 هزار کیلومتر یا هر یکسال، برای تعویض روغن موتور اقدام کنید.

همانطور که گفتیم، تکنولوژی ساخت موتور نیز در تعیین زمان مناسب تعویض روغن موتور، مهم است. برای مثال، موتورهایی که از سیستم توربوشارژ استفاده می‌کنند، ممکن است زودتر از سایر موتورهای تنفس طبیعی، نیاز به تعویض روغن موتور داشته باشند. حتی نوع سوخت نیز می‌تواند در تعیین زمان تعویض روغن موتور خودرو موثر باشد. به‌طور مثال، موتورهای دیزلی معمولاً در بازه‌های زمانی بیشتری (نسبت به موتورهای بنزینی) به تعویض روغن موتور نیاز دارند.

نشانه های فرارسیدن زمان تعویض روغن موتور

علائم فرارسیدن زمان تعویض روغن موتور

آیا خودروی شما به نوعی تنبل و کم‌انرژی شده است؟ آیا پیشرانه خودروی شما صداهای عجیبی تولید می‌کند؟ آیا فشار روغن موتور کمتر از حالت معمولی است یا چراغ روغن روشن شده است؟ حتی اگر خودروی شما برخی از نشانه‌های واضح‌تر روغن کثیف و کهنه را ندارد، اهمیت تشخیص زمان مناسب برای تعویض روغن موتور از طریق نشانه‌های کوچک‌تر بسیار زیاد است.

گاهی شرایط خاصی برای شما رخ می‌دهد که باید روغن موتور را زودتر از زمان توصیه شده توسط خودروساز تعویض کنید. این شرایط خاص معمولاً با نشانه‌هایی همراه است که به شما می‌گویند باید روغن موتور خودرو را هرچه زودتر تعویض کنید.

1- احتمالی برای صدای تیک تاک هنگام روشن شدن موتور

هنگامی که موتور در حال کار است، روغن به صورت مداوم در سراسر سیلندرها پمپ می‌شود. اما با گذشت زمان و گرم شدن موتور، روغن کثیف و سنگین‌تر می‌شود. این باعث می‌شود که هنگام روشن شدن موتور و درجا بودن آن، صدایی شبیه به تیک تاک ایجاد شود. دلیل این صدا این است که روغن کثیف نیاز دارد تا به مرور زمان جریان پیدا کند و قطعات سوپاپی که در حال حرکت هستند را روان‌کاری کند.

2- بالا بودن دور موتور در حالت درجا

یکی از نشانه‌های روغن کثیف، بالا بودن دور موتور در حالت درجا است. این به معنی افزایش اصطکاک بین قطعات موتور می‌باشد که می‌تواند باعث بالا رفتن دور موتور در حالت درجا شود.

3- کاهش شتاب خودرو

روغن کثیف می‌تواند باعث کاهش شتاب خودرو شود. زیرا قطعات در حال حرکت در پیشرانه به خوبی روان‌کاری نمی‌شوند که این باعث کاهش کارایی موتور و شتاب خودرو می‌شود.

4- صدای ضربات متوالی از موتور

اگر هنگام کارکردن موتور صدای ضربات متوالی از آن شنیده شود، این ممکن است ناشی از روغن کثیف و کهنه باشد که باعث لرزش و صدای غیرعادی موتور می‌شود.

5- روشن شدن چراغ چک روغن

اگر چراغ چک روغن روشن شود، این نشانگر افت فشار روغن در پیشرانه است که ممکن است به علت روغن کثیف و یا نیاز به تعویض روغن باشد.

نکات قابل توجه در هنگام تعویض روغن موتور

نکات مهم در زمان تعویض روغن موتور

در هنگام تعویض روغن موتور نکات مهمی وجود دارد که لازم است آن‌ها را بدانید و رعایت کنید. در ادامه به این نکات اشاره می‌کینم:

۱- حتماً فیلتر روغن موتور را هم هنگام تعویض روغن تعویض کنید.

۲- هرگز از دو نوع مختلف روغن موتور برای اضافه‌کردن به موتور استفاده نکنید.

۳- تماس طولانی مدت روغن موتور با پوست دست ممکن است باعث بروز بیماری‌های پوستی و حساسیت شود. همچنین، روغن موتور سوخته یا روغن موتور سیاه برای پوست آسیب زننده است. پس در صورت آغشته شدن دست‌های‌تان به روغن، بلافاصله آن را با آب و صابون تمیز کنید و از دستکش استفاده کنید.

۴- برای تخلیه کامل روغن موتور، از دستگاه‌های مکش روغن یا کارتل استفاده کنید، اما تصمیم نهایی را به نمایندگی‌های مجاز بسپارید.

۵- تعویض روغن موتورهای معدنی زودتر از روغن موتورهای صنعتی (سنتتیک یا نیمه‌سنتتیک) صورت بگیرد زیرا روغن‌های معدنی فاقد افزودنی‌های شیمایی هستند.

۶- پس از خاموش کردن موتور، حداقل ۳۰ الی ۴۵ دقیقه منتظر بمانید تا دمای موتور کاهش یابد و سپس روغن را تعویض کنید.

۷- در هنگام اضافه‌کردن روغن به موتور، مراقب باشید که روغن اضافی ریخته نشود زیرا این موضوع ممکن است باعث صدمات جبران‌ناپذیر به موتور شود.

انواع دیگر روغن موتور

روغن موتور خودروها دارای دو نوع ترکیبی مصنوعی و درجه بندی شده می‌باشد:

روغن موتور ترکیبی مصنوعی

این نوع روغن  ترکیبی از روغن های پایه مصنوعی و معمولی تولید می شود تا مقاومت بیشتری در برابر اکسیداسیون و عملکرد بهتر در دماهای پایین داشته باشد.

روغن موتور درجه بندی شـده با معیار مسافت

این روغن موتور فرمولـه شـده با افزودنی های منحصر به فرد است و این مدل روغن موتور به کاهش سوختـن روغن و جلوگیری از نشت روغن کمک می کند. این روغن برای خودروهای مدل جدیدتر یا قدیمی با بیش از 75000 مایل طراحی شـده است و ممکن است زمان تعویض روغن موتور هیوندای سانتافه برای شما زمان دیگری باشد.

جمع بندی