اجزای جلوبندی خودرو و نقش هر بخش

اجزای جلوبندی خودرو، بخشی اساسی و حیاتی از ساختار و عملکرد خودروها را تشکیل می‌دهند. برای کنترل بهتر خودرو در برابر ناهمواری های جاده، عملکرد مناسب در زمان پیچیدن و همچنین جلوگیری از انتقال نوسانات مسیر به اتاق خودرو و سرنشینان، توجه به سلامت بخش جلوبندی در هر ماشین از اهمیت زیادی برخوردار است. این بخش خودرو شامل مجموعه ای از قطعات مختلف می شود که هماهنگ باهم، موجب رانندگی راحت تر و ایمن تر خواهند شد. این اجزا شامل انواع مختلفی از قطعات مانند فرمان، ترمزها، چراغ‌ها، شیشه‌ها و سایر قطعاتی است که در جلوی خودرو قرار دارند و نقش مهمی در عملکرد و ایمنی خودرو دارند. از آنجایی که اجزای جلوبندی مستقیماً با رانندگی و کنترل خودرو مرتبط هستند، اهمیت ویژه‌ای دارند و هر گونه نقص یا مشکل در این اجزا می‌تواند به عواقب جدی برای ایمنی و کارایی خودرو منجر شود. در ادامه این مطلب به بررسی بیشتر اجزای این بخش و وظیفه هر کدام از این قطعات، ایرادات مهم جلوبندی و نحوه عیب یابی و راه حل آن ها خواهیم پرداخت؛

معرفی انواع لوازم جلوبندی خودرو

لیست لوازم و اجزای جلوبندی خودرو

همان طور که گفته شد ، جلوبندی هر خودرو بخش مهمی از وظیفه سیستم تعلیق را  برعهده دارد و از اجزای متعددی تشکیل شده است که در ادامه با برخی از مهمترین این قطعات و کاربرد آن ها آشنا می شویم:

• سیستم فرمان که شامل فرمان، چرخ دنده، غربیلک فرمان، جعبه، میل فرمان و سایر اتصالات می شود و وظیفه هدایت چرخ ها و انتقال نیروی ایجاد شده توسط راننده  جهت کنترل و گردش چرخ ها را برعهده دارد.
• رام؛ این بخش جلوبندی از دو طرف به شاسی ها متصل می باشد و وظیفه اتصال قطعات جلوبندی به اتاق خودرو را برعهده دارد
• فنر؛ این قطعه در جلوبندی خودرو از اهمیت زیادی برخوردار است و وظیفه خنثی کردن ارتعاشات و کاهش فشار وارده از طرف ناهمواری های جاده به اتاق خودرو را برعهده دارد؛ علاوه بر آن وزن اتاق را نیز تحمل می کنند. این فنر ها در انواع مختلفی مانند فنر های مکانیکی، فنر های هوایی یا پنوماتیک و فنر های روغنی یا هیدرولیک تولید و در جلوبندی خودروها به کار گرفته می شوند.
• کمک فنر؛ این قطعه از جلوبندی خودرو به دلیل خاصیت کشسانی بیشتر نسبت به فنر، وظیفه خنثی کردن نوسانات کوچک جاده را بر عهده دارد. به طور معمول یک سر کمک فنر به اتاق یا شاسی خودرو متصل می شود و سر دیگر آن به بخش متحرک سیستم تعلیق مانند طبق یا پوسته اکسل اتصال داده می شود.
• سیبک فرمان
  این بخش کروی شکل فلزی وظیفه خنثی کردن حرکات ناخواسته مانند رسیدن به دست انداز و جلوگیری از اصطکاک بین دو قطعه  و حرکت روان خودرو در طی مسیر را بر عهده دارد

• سیبک مفصلی فرمان؛ اتصال جعبه فرمان به سیبک فرمان به وسیله این قطعه انجام می شود
• میل تعادل یا میله موج گیر که با اتصال فنر های هر دو طرف به همدیگر موجب حفظ تعادل خودرو می شود و در حفظ تعادل وسیله نقلیه به خصوص در زمان چرخش نقش مهمی بر عهده دارد.
• سگ دست؛ از جمله مهمترین قطعات در جلوبندی خودرو است و دیسک ترمز، فرمان ،کمک فنر، توپی و اتصالات چرخ ها به سگ دست بسته می شوند. سگ دست را می توان مهمترین بخش سیستم جلوبندی خودرو به شمار آورد.
• شغال دست که برای انتقال نیرو به سگ دست به کار می رود و به عنوان یک بخش رابط بین عملکرد فرمان و سگ دست مورد استفاده قرار می گیرد.
• اکسل؛ این قطعه به عنوان یک محور مرکزی برای نصب چرخ ‌ها استفاده می شود و در بیشتر موارد با یک یاتاقان و یا بوش مکانیکی در داخل سوراخ دنده یا چرخ نگه داشته شده و ثابت در جای خود باقی می ماند تا چرخ یا دنده بتواند به دور آن بچرخد.
• بوش؛ این قطعات به عنوان ضربه گیر بین اجزای جلوبندی قرار می گیرند. وظیفه بوش کاهش نویز ها و کاهش سر و صدای بین قطعات متصل به هم است.
• دسته موتور که مانع از ضربه های موتور شده و از لرزش خودرو در زمان روشن بودن موتور جلوگیری می کند. در صورت خرابی دسته موتور ضربه های ناشی از عملکرد موتور به کابین و دیگر اجزای خودرو منتقل شده و در زمان رانندگی لرزش بسیار شدیدی حس خواهد شد.
• توپی سر کمک که وظیفه خنثی کردن ضربات وارده شده از کمک فنر به خودرو را بر عهده دارد.
• گردگیر؛ این قطعات معمولا پلاستیکی برای محافظت از سایر اجزای جلوبندی در برابر عوامل بیرونی از جمله گل و لای و آلودگی به کار می روند

زمان تعویض جلوبندی

داشتن یک جلوبندی سالم در خودرو باعث می شود که ناهمواری های جاده چندان به خودرو منتقل نشده و با معیوب بودن این سیستم علاوه بر کنترل دشوارتر خودرو، احتمال آسیب به سایر اجزای خودرو از جمله ساییدگی ناهموار لاستیک نیز وجود دارد. به همین دلیل لازم است تا به صورت دوره ای سلامت اجزای مختلف جلوبندی مورد بررسی قرار گیرد؛ توصیه می شود که بعد از هر 2 هزار کیلومتر رانندگی عملکرد این قطعات بررسی شده و بعد از هر 20 هزار کیلومتر نیز سرویس دوره ای جلوبندی به طور کامل توسط نمایندگی های مجاز انجام شود.

علاوه برآن، با دیدن برخی علائم نیز باید برای بررسی ایراد جلوبندی و در صورت لزوم تعویض قطعات به تعمیرکار متخصص مراجعه شود؛ از جمله مهمترین این علائم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کشیده شدن خودرو به یک سمت در حین رانندگی
• سر و صدای غیر عادی در زمان عبور از دست انداز مانند صدای تق تق
• پایین بودن یک گوشه از خودرو ؛ البته توجه داشته باشید که این افتادگی در اثر باد کم لاستیک یا پنچر شدن آن نباشد
• سخت چرخیدن فرمان خودرو
• نشت روغن و مایع تعلیق به اجزا و قطعات سیستم جلوبندی
• پرش خودرو رو به جلو در زمان ترمز گرفتن

نحوه کارکرد قطعات جلوبندی در خودروهای کیا و هیوندای

عملکرد قطعات جلوبندی در خودروهای کیا و هیوندای

به طور کلی سیستم جلوبندی خودروهای کیا و هیوندای در بسیاری موارد با خودروهای داخلی چندان تفاوتی ندارند؛ البته به دلیل تنظیمات متعددی که در بخش جلوبندی دارند، به مراقبت بیشتری نیاز داشته و در صورت به هم ریختگی این تنظیمات مواردی مانند لاستیک سایی، کشیدگی فرمان و عدم تعادل خودرو را شاهد خواهیم بود و نیاز است تا با مراجعه به نمایندگی های و مراکز خدمات مجاز نسبت به رفع ایراد اقدام شود. فراموش نکنید که استفاده از قطعات هیوندای و کیا به صورت اورجینال و با کیفیت برای تعمیر جلوبندی این خودروها، علاوه بر افزایش طول عمر جلوبندی، از آسیب رساندی به سایر قطعات نیز جلوگیری می کند. علاوه بر آن برای کاهش آسیب به سیستم جلوبندی خودرو، از رانندگی پر خطر و با سرعت زیاد در جاده های ناهموار خودداری نمایید و مطابق با توصیه های درج شده در دفترچه راهنمای خودرو، نسبت به انجام سرویس های دوره ای مرتبط با سیستم جلوبندی خودرو اقدام نمایید.

راهنمای نگهداری جلوبندی خودرو

هر چند در بسیاری مواقع تعمیر و تعویض لوازم جلوبندی به راحتی امکان پذیر است اما قطعا نگهداری و استفاده صحیح از خودرو می تواند سبب طول عمر بیشتر جلوبندی و کاهش هزینه های مصرفی شود. از جمله مهمترین اقداماتی که برای نگهداری جلوبندی خودرو انجام می شود، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بررسی دوره لاستیک ها از نظر یکنواختی آج و میزان ساییدگی لاستیک ها در دو طرف خودرو
• اطمینان از سلامت بلبرینگ ها، در صورت وجود هرگونه صدای نامتعارف باید نسب به تعویض آنها اقدام شود.
• هر چند وقت یکبار برای جلوگیری از لرزش فرمان و آسیب جلوبندی، چرخ ها باید بالانس شوند
• به صورت دوره ای تنظیم فرمان خودرو انجام شود
• شل نبودن کمک فنر یا معیوب نبودن آن بررسی شود
• سالم بودن بوش های میل تعادل را بررسی کنید؛ خرابی این بوش ها موجب زدن فرمان و سر و صدای سیستم تعلیق خودرو خواهد شد.
• هر چند وقت یکبار تمامی اتصالات آچارکشی شود
• سالم بودن سگ دست، سیبک ها و شاسی مورد بررسی دوره ای قرار بگیرد
• انعطاف پذیری فنر و نبود سر و صدای اضافی آن بررسی شود
• از رانندگی با سرعت بالا از روی دست اندازها خودداری شود

مشکلات متداول در جلوبندی و راه ‌حل‌ها

رایج‌ ترین مشکلات جلوبندی و راه ‌حل‌ها

به طور معمول جلوبندی خودرو تحت تاثیر میزان کارکرد، ناهمواری های جاده و سبک رانندگی ممکن است دچار مشکلات متعددی شود که از جمله مهمترین این ایرادات عبارتند از:

• فرسوده شدن کمک فنرها

با گذشت زمان کمک فنر ها عملکرد صحیح خود را از دست می دهند و توانایی مهار کامل نوسانات وارد شده به خودرو را نخواهند داشت؛ راه حل این مشکل تعویض کمک فنر است؛ البته توجه داشته باشید که بهتر است این قطعات به صورت جفت تعویض شوند.

• شکستن فنر یا ضعیف شدن آن

این مشکل نیز به مرور زمان یا تحت تاثیر فشار بیش از حد به فنر ایجاد می شود و تنها راه حل آن تعویض فنر است، البته تعویض فنرها نسبت به کمک فنر ها نیاز به فرایند پیچیده تری دارد و لازم است تا برخی دیگر از اجزای سیستم تعلیق نیز باز و بسته شوند.

• فرسودگی بوش ها

به مرور زمان ممکن است بوش ها دچار شکستگی یا فرسودگی شوند و در نتیجه وظیفه خود را که کاهش نویز و لرزش بین قطعات است را به درستی انجام نخواهند داد. برای حل این مشکل باید نسبت به تعویض آنها اقدام شود؛ در برخی قطعات که بوش ها قابل تعویض نیستند، با خوردگی بوش باید تمام قطعه متصل به آن نیز عوض شود.

• نشت مایع تعلیق

در بسیاری از سیستم های جلوبندی برای روانکاری و خنک کردن قطعات متحرک از مایع هیدرولیک استفاده می شود. این مایع با گذشت زمان، فرسودگی قطعات و افزایش کارکرد خودرو احتمال نشت به بیرون و کاهش سطح را خواهد داشت.  باید توجه داشت که نشت مایع تعلیق با نشانه هایی مانند سواری ناهموار، مشکل در فرمان و پایین آمدن ارتفاع خودرو همراه خواهد بود. برای برطرف کردن این ایراد لازم است تا قطعات و مایع تعلیق توسط یک تعمیرکار متخصص تعویض شوند.

• سایش ناهموار لاستیک

بروز این مشکل یکی از رایجترین ایرادات ناشی از جلوبندی معیوب است. سایش ناهماهنگ آج لاستیک ها و کشیده شدن خودرو به یک طرف، علاوه بر اینکه به مرور سایر اجزای سالم جلوبندی را نیز تحت تاثیر قرار می دهد، ایمنی رانندگی با خودرو را نیز کاهش خواهد داد. به همین دلیل با مشاهده سایش ناهموار لاستیک ها باید نسبت به سرویس کامل جلوبندی اقدام شود.

• فرسودگی میله موجگیر

این قطعات جلوبندی که با عنوان میله های نوسانی نیز شناخته می شوند، وظیفه اتصال سیستم تعلیق در دو طرف خودرو به هم را برعهده دارند و موجب کاهش چرخش بدنه و افزایش ثبات ماشین در هنگام چرخش می شوند. با افزایش کارکرد و به مرور زمان، این قطعات عملکرد صحیح خود را از دست داده و فرسوده می شوند. فرسودگی میله های موجگیر پایداری خودرو به خصوص در زمان چرخیدن را کاهش خواهد داد و در چنین شرایطی  باید نسبت به تعویض این میله ها اقدام نمود.

علاوه بر این مشکلات، خرابی جلوبندی خودرو ممکن است شامل موارد دیگری از جمله ایراد در پایه های نگهدارنده فنر و کمک فنر، مشکلات تراز خودرو و ایراد در اتصالات فرمان شود. برای بررسی دقیق این مسائل و انتخاب بهترین راه حل بهتر است تا به تعمیرکاران مجاز و متخصص مراجعه شود. گاهی اوقات ایرادات جلوبندی ممکن است با انجام تعمیرات و بدون نیاز به تعویض قطعه انجام شود. عدم مراجعه به افراد و مراکز معتبر علاوه بر اینکه ممکن است موجب رفع عیب سیستم جلوبندی نشود، هزینه های زیادی برای تعویض غیر ضروری قطعات را نیز در پی خواهد داشت.

نتیجه گیری